Odluka MUP-a je dio opsežne operacije koju – uz saradnju sa partnerskim službama sa Zapada – sprovode ANB, MUP i Specijalno državno tužilaštvo.

Prvi cilj je, kako su Pobjedi saopćili izvori iz sigurnosnog sektora, da se razotkriju ključni punktovi koje Moskva koristi za vođenje hibridnog rata protiv Crne Gore kao članice NATO pakta. Konačni zadatak je prevencija trajne destabilizacije kroz planirano urušavanje državnih institucija da bi se na taj način osporio crnogorski put ka EU.

Nestabilna Crna Gora koja gubi lidersku poziciju u procesu evropskih integracija, prema procjenama zapadnih analitičara, strategijski odgovara interesima Moskve Vladimira Putina. Ali i režimu Aleksandra Vučića u Beogradu, koji je ostao uprkos intenzivnim pritiscima evroatlantskih partnera nakon ruske agresije na Ukrajinu najjače uporište Kremlja na Zapadnom Balkanu.

I dok Putin ima strateški cilj da države Zapadnog Balkana ne budu dio EU, Vučić pokušava da, sprečavajući crnogorski put ka EU, zadrži poziciju glavnog političkog igrača u regionu. Stoga se godinama unazad subverzivne aktivnosti na crnogorskom tlu vode iz ruskog centra, ali se za realizaciju planova koriste srpske proksi organizacije, udruženja i prosrpske partije u Crnoj Gori.

Međunarodna sigurnosna operacija otkrivanja špijunske mreže koja je u toku, prema saznanjima Pobjede, ima cilj da ANB i istražni organi, koordiniranim aktivnostima u saradnji sa zapadnim partnerima, prekinu veze između ruskih agenata, brojnih organizacija i udruženja sa nacionalnim ili vjerskim predznakom koje djeluju u Crnoj Gori, ali i sa Crkvom Srbije koja se u Crnoj Gori pokazala kao faktor akcionog jedinstva različitih grupa.

Iako je pripremana duže, akcija je zvanično počela u četvrtak kada je Specijalno odjeljenje policije, na zahtjev Specijalnog tužilaštva i po naredbi Višeg suda u Podgorici, pretreslo više stanova i poslovnih prostora građana, zbog osnovane sumnje da su učinjena krivična djela stvaranja kriminalne organizacije i špijunaža.

Iako je portparol Specijalnog tužilaštva Vukas Radonjić u četvrtak negirao da je bilo privođenja, jučer je potvrđeno da je Specijalno policijsko odjeljenje, po nalogu SDT-a, uhapsilo penzionisanog crnogorskog diplomatu Radomira Sekulovića i podnijelo krivičnu prijavu. Nakon saslušanja u Osnovnom državnom tužilaštvu Sekuloviću je određeno zadržavanje do 72 sata.

Otkriven je identitet i drugog privedenog crnogorskog državljanina: riječ je o Vladimiru Boljeviću koji je, nakon iskaza u tužilaštvu, pušten da se brani sa slobode, a i protiv njega je podnijeta krivična prijava.

Specijalno tužilaštvo je šturo saopćilo da je otvoren izviđaj protiv dvojice crnogorskih državljana za krivična djela stvaranja kriminalne organizacije i djelo – špijunaža. Naglašeno je da se, zbog “zaštite interesa postupka”, javnosti ne može saopćiti više podataka.

Ali, sve je već sada jasno: međunarodna akcija razbijanja mreže malignog utjecaja preko koje se vodi hibridni rat protiv Crne Gore tek je počela i u narednim sedmicama mnogi ovdje neće imati miran san.

I nije slučajnost što se akcija odigrava nakon što je smijenjen prosrpski nastrojeni Dejan Vukšić i tek što je na čelo ANB postavljen Savo Kentera, a za koordinatora Biroa za operativnu komunikaciju Raško Konjević. Novi ljudi, jasne zapadne profilacije, uvjerili su međunarodne partnere da je sada akcija kidanja ruskih veza u crnogorskim institucijama – moguća.

Prema informacijama Pobjede iz sigurnosnih krugova, međunarodne partnerske službe su, u dužem periodu, prikupile impozantnu količinu obavještajnih podataka o subverzivnim aktivnostima ruske agenture na crnogorskom prostoru u cilju realizacije doktrine Kremlja o “mekoj moći” u Crnoj Gori.

To je strategija koju Putinov režim odavno primjenjuje u mnogim zemljama od značaja za ruske interese, a na Zapadnom Balkanu se posebno targetiraju, osim Crne Gore, Bosna i Hercegovina i Sjeverna Makedonija.

Kako je rečeno iz jednog zapadnog izvora, realizacija doktrine ,”meke ruske moći” podrazumijeva djelovanje na više nivoa: kroz institucije targetirane države, obavještajni sektor, ali intenzivno i kroz usmjeravanje djelovanja raznih nevladinih organizacija, udruženja, pravoslavnih bratstava, kao i medija koje ovdje kontroliše “imperijalni” Beograd.

Ključna ideja je da se promovišu vrijednosti koje baštini Ruska Federacija, kroz širenje antizapadne propagande koja se uglavnom odvija posredstvom crkvenih organizacija. Nije čudo što se Ruska i Srpska pravoslavne crkva pozicioniraju kao “tačke okupljanja”, koje vješto koriste i Putin i Vučić.

Pobjeda je u serijalu tekstova pisala o aktivnostima raznih pravoslavnih bratstava u Crnoj Gori, koje kontroliše i usmjerava uglavnom srpska BIA, o ulozi raznih sveštenika Crkve Srbije, poput popa Mijajla Backovića i njegovog angažmana u bratstvu srpske pravoslavne omladine Sveti Pantelejmon, prvom osnovanom u Crnoj Gori, na Miholjskoj prevlaci i nelegalnoj izgradnju krstionice. Jedan je i od osnivača Miholjskog zbora.

Jednako je interesantna i aktivnost Kozačke vojske u Crnoj Gori, preuzimanje upravljanja tom organizacijom, kao i kontrola nad brojnim organizacijama “srpsko-crnogorsko-ruskog” prijateljstva koje uglavnom služe za propagandu srpske i ruske politike u Crnoj Gori, poput Noćnih vukova.

– Nepravedno bi bilo reći da su sve te organizacije usmjerene tom političkom cilju, ali je izvjesno da ima značajan broj udruženja koje služe intersima centara izvan Crne Gore – ističe sagovornik Pobjede.

Metode djelovanja

Na terenu to podrazumijeva stvaranje probrane i sposobne “vojske”, koju usmjeravaju agenti, ali se to nikada, ističe sagovornik Pobjede, ne radi kroz izdavanje uputstava, već kroz razne vrste sugestija “ideološkim istomišljenicima”, ali i uz finansijsku pomoć.

– Za potrebe efikasnog djelovanja formirane su saradničke mreže u koje su uključili značajan broj crnogorskih i stranih državljana koji duže borave u Crnoj Gori, a koji su svjesno, uz finansijsku nadoknadu ili neke druge materijalne pogodnosti, prihvatili saradnju ponuđenu od iskusnih ruskih obavještajaca – kazao je izvor Pobjede uključen u operaciju “neutralizacije” ruskog malignog utjecaja.

Operativci ANB-a su, prvenstveno u saradnji sa američkim i britanskim kolegama, identifikovali više takvih saradničkih mreža i očekuje se da će prema tim grupama biti vrlo brzo preduzete aktivnosti, mada izvori Pobjede ne žele da otkriju o kakvim je kontramjerama riječ.

Osim prikupljanja podataka od saradnika koje su vrbovali, ruske diplomate – a riječ je o obavještajcima – koordinirale su rad brojnih organizacija koje djeluju kao njihovi “uslužni servisi” u Crnoj Gori.

Sagovornik Pobjede iz sigurnosnog sektora naglašava da se većina aktivnosti koju Ruska Federeacija preduzima u sklopu hibridnog rata realizuje kroz ljude i organizacije koji nemaju direktnu vezu sa Rusijom, već je riječ o takozvanim proksijima.

– Ti “subjekti” su najčešće prikriveni unutar nevladinih organizacija koje se, na prvi pogled, bave ,”nepolitičkim” pitanjima, ali i unutar medijskih kuća, što se može uočiti ozbiljnijom analizom medijskog sadržaja – ističe jedan od izvora Pobjede sa iskustvom rada u sigurnosnom sektoru.

Prema informacijama Pobjede, ljudima koji u Agenciji za nacionalnu bezbjednost vode akciju poznate su mnoge šeme utjecaja i mreža koje su uspostavljene u Crnoj Gori. Bit će najteže pronaći ,”ubačene elemente” unutar institucija sistema.

– Od političke podrške donosilaca odluka u Crnoj Gori zavisi koliko će se Crna Gora uspješno suprotstaviti ruskim proksijima na ovom prostoru – ističe sagovornik Pobjede.