Na planini Kopito u blizini sela Sijerci kod Sokoca danas će biti osveštan spomenik za 97 pripadnika Cerskog četničkog korpusa Azbukovačke brigade poginulih u ovom kraju u oktobru 1943. godine. Riječ je o korpusu koji činio razne najsvirepije ratne zločine tokom Drugog svjetskog rata u Bosni i Hercegovini, ali i zemljama regije. Na svirep način su ubijali civile, ne samo muškarce, nego i žene i djecu. Danas se pokušavaju predstaviti kao branitelji.

Organizator ovog događaja, koji se odvija u 21. vijeku, 2024. godini, je udruženje “Ravnogorski pokret otadžbine Srpske”. Ističu da je ovaj spomenik nedavno podignut “kako se ne bi zaboravio ovaj događaj”. O ovom udruženju i pridruženim organizacijama ranije je pisao Detektor.ba. Utvrđeno je da su na listi predsjednika/članova određenih organizacija osuđenici i bivši uposlenik MUP-a RS.

“Ujedinjeni ravnogorski pokret otadžbine Srpske” je ujedno i jedan od najvećih ravnogorskih pokreta u Republici Srpskoj. Sa sjedištem u Banjaluci, pokret ima i 11 okruga u kojima djeluje, pisao je Detektor ranije.

Na spisku članova udruženja i osuđenici za ratne zločine

Na zvaničnom spisku osnivača udruženja nalazi se 75 osoba. Udruženje u ostvarivanju programskih ciljeva sarađuje sa ravnogorskim pokretima Srbije, Crne Gore i dijaspore, Srpskom pravoslavnom crkvom, boračkom organizacijom, kao i drugim udruženjima koja imaju slične ciljeve i programe, navodi se u zvaničnim dokumentima udruženja koje su bila dužna dostaviti sudu prilikom registracije i tokom svog rada.

Vojvodski savjet je vrhovno tijelo i najveći organ pokreta, stoji u statutu udruženja.

Prema dokumentu u spisu banjalučkog udruženja u čijem naslovu je navedeno Vojvodski savjet – “Ujedinjenog ravnogorskog pokreta Srbije, Republike Srpske, Crne Gore i dijaspore”, 2013. i 2014. godine predsjednik ovog tijela je bio Jovan Joja Tintor, pravosnažno osuđen pred Sudom BiH na deset godina zatvora za zločin protiv čovječnosti počinjen 1992. godine na području Vogošće.

Tintor, nekadašnji predsjednik Kriznog štaba općine Vogošća, koji trenutno izdržava kaznu u BiH za ratni zločin, u Srbiji je 2015. godine osuđen za ubistvo na mah.

Mileta Pavićević, predsjednik “Ujedinjenog ravnogorskog pokreta Crne Gore” i član Vojvodskog savjeta, kaže da je Tintor bio predsjednik savjeta, ali je “nepravedno uhapšen i sad je u zatvoru”, a njegov zamjenik je Miodrag Božović iz Beograda.

“To je formalnost, jedan je predsjednik među nama. Mi svi imamo istu titulu, svi smo isti tu”, kaže Pavićević, na čijoj se Facebook stranici nalaze i fotografije sa Tintorom.

Bešlin: Ovakve organizacije bi u svakoj pravnoj državi trebale biti proglašene terorističkim

Historičar Milivoj Bešlin iz Srbije, koji je izučavao i pisao o četničkim odnosno ravnogorskim pokretima, smatra da je karakter ovih udruženja ipak drugačiji.

“One ne samo da su predstavnici tog najekstremnijeg vida nacionalizma, neofašizma, one bi zapravo morale biti u svakoj pravno uređenoj državi proglašene za terorističke organizacije. Vi imate paramilitarne grupe koje su nekako kostimirane, očito imaju i neka naoružanja, koji prijete izazivanjem rata”, objasnio je on tada.

U informaciji o stanju sigurnosti 2016. godine Ministarstvo sigurnosti je navelo nekoliko četničkih udruženja kao nosioce etničkog odnosno nacionalnog ekstremizma sa negativnim uticajem na sigurnosni ambijent i povremenim nasilnim manifestacijama.

“To su ideološki istovjetno koncipirane organizacije koje su, pored agresivnog negiranja legitimnosti države Bosne i Hercegovine i opstrukcije euroatlantskih integracija BiH, postavile sebi za cilj i ujedinjenje svih ravnogorskih pokreta”, navodi se u dokumentu Ministarstva sigurnosti.

Kao dvije najmasovnije i teritorijalno najrasprostranjenije organizacije navedeni su “Ravnogorski pokret otadžbine Srpske” i “Ujedinjeni ravnogorski pokret otadžbine Srpske”.

Djelovanje ravnogorskih udruženja spominje se u tri posljednje javno dostupne informacije o stanju sigurnosti.

Predsjednik i član bivši uposlenik MUP-a RS

Kao predsjednik “Ujedinjenog ravnogorskog pokreta” i član “Vojvodskog savjeta” u dokumentima je naveden Slobodan Marić. On je bio uposlenik Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, potvrđeno je iz ove institucije, iz koje nisu odgovorili na naknadni upit o tačnom datumu kada je Marić penzionisan, pisao je Detektor.

Rehabilitacije Draže Mihalovića

Podsjetimo, sunovrat je pravno krenuo u maju 2015. godine kada Viši sud u Beogradu rehabilitovao komandanta Kraljevske vojske u otadžbini i četničkog vođu generala Dragoljuba Dražu Mihailovića.

„Nakon većanja i glasanja ovaj sud je doneo rešenje. Usvaja se zahtev za rehabilitaciju Dragoljuba Mihailovića Draže. Od danas se smatra neosuđivanim”, pročita je tada odluku Suda sudija Aleksandar Trešnjev.

Istoričar Milivoj Bešlin kazao je tada za Radio Slobodna Evropa da su oni kao društvo odavno rehabilitovali i Dražu Mihailovića i četnike.

“Ova rehabilitacija nije došla ni zbog Draže Mihailovića, nije došla ni zbog četnika, ponajmanje zbog istorijske istine ili pravde, ona je došla da bi se ideologija koja je bila u temelju četničkog pokreta rehabilitovala, u pitanju je nacionalizam, i da bi se nacionalizam rasteretio stigme zbog zločina koji su počinjeni tokom Drugog svetskog rata i i zbog kolaboracije. Kolaboraciju i zločine četničkog pokreta ne može niko ko radi na dokumentu i ko se istorijom bavi na naučni način da ospori“, dodao je tada.